Autor: Oliwia Kaczmarzewska

Świętujemy Niepodległą – podsumowanie i fotorelacja wydarzenia

8 listopada 2025

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia wnętrze eleganckiej, historycznej Sali. Salonu Czerwonego w pałacu kozłowieckim. Ściany są w intensywnym czerwonym kolorze, a za siedzącymi osobami widnieje duży, bogato złocony obraz w ciężkiej, dekorowanej ramie. Nad głowami uczestników widoczny jest fragment malowidła przedstawiającego postacie w strojach historycznych. W pierwszym planie, na siedzących w rzędzie krzesłach, znajduje się kilkanaście osób – kobiety i mężczyźni, w odświętnych, ciemnych strojach, między innymi prof. Marcin Szewczak, Członek Zarządu Województwa Lubelskiego wraz z małżonką i synkiem. Większość z nich ma przypięte biało-czerwone kokardy, symbol narodowy kojarzony z obchodami Święta Niepodległości. Wśród dorosłych zauważalny jest także jeden chłopiec, również elegancko ubrany i z kotylionem na piersi. Osoby na zdjęciu siedzą spokojnie, patrząc w jednym kierunku – prawdopodobnie w stronę mówiącego lub sceny wydarzenia. Ich postawy są skupione i poważne, co sugeruje uroczysty, oficjalny charakter spotkania. Po prawej stronie kadru stoi biały baner z logo Instytutu Pamięci Narodowej (duże czerwone litery „ipn.gov.pl” oraz napis „Instytut Pamięci Narodowej”). Obok znajduje się złocony postument z wazonem zielonych liści. Oświetlenie jest ciepłe, sceniczne, skierowane na uczestników. W tle widać dekoracyjne elementy sali, takie jak złote ornamenty i kryształowe detale. Atmosfera fotografii jest dostojna, odświętna i poważna – typowa dla uroczystości patriotycznej lub historycznej sesji upamiętniającej.

Jak pisał Zygmunt Kamiński, który w latach 1910-1914 bywał w Kozłówce, „wieczory w pałacu poświęcone były muzyce” – i rzeczywiście, 7 listopada 2025 roku w zabytkowych wnętrzach Salonu Czerwonego znów rozbrzmiały dźwięki fortepianu, ale także opowieści, które niczym żywe echo historii przeniosły zgromadzonych w czas walki o niepodległość. W kozłowieckim pałacu rozgościła się pamięć – dostojna, pełna splendoru, lecz zarazem głęboko ludzka – przywołana słowem, dyskusją, refleksją i wspólnym przeżywaniem tradycji.

Uroczysty wieczór rozpoczął Dyrektor Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, pan Andrzej Pruszkowski, witając gości w duchu dawnej gościnności rodu Zamoyskich. Następnie głos zabrał prof. dr hab. Mieczysław Ryba, Przewodniczący Sejmiku Województwa Lubelskiego, otwierając spotkanie pełne odniesień do dziejów, które – choć minione – wciąż pulsują w świadomości narodu. Wystąpienie w imieniu Zastępcy Prezesa IPN, dr. hab. Karola Polejowskiego, wygłosił Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej, Oddziału w Lublinie, dr Robert Derewenda, podkreślając, że historia to nie tylko przedmiot badań, lecz dziedzictwo zobowiązujące do odpowiedzialnego pielęgnowania pamięci.

Kulminacją części merytorycznej była dyskusja panelowa, w której spotkały się trzy perspektywy – badawcza, muzealna i popularyzatorska. Dr Jacek Feduszko, pani Katarzyna Kot oraz dr Konrad Majchrzak przywrócili słuchaczom postaci Aleksandra Leszka i Maurycego Zamoyskich – ludzi czynu, dyplomatów, patriotów, których wkład w sprawę polską często pozostaje niedostatecznie wybrzmiany w powszechnej świadomości. Ich losy, splecione z losami narodu, ukazały, jak wielka była siła odpowiedzialności, którą ród Zamoyskich niósł przez pokolenia.

W panelowej rozmowie ukazano dwa równoległe, lecz jednakowo znaczące szlaki walki o wolność: Maurycy Zamoyski kroczył drogą polityki i dyplomacji, podczas gdy Aleksander Leszek mierzył się z losem na drodze wysiłku zbrojnego. Obaj – choć tak różni w metodach działania – spotykali się w jednym celu: by przywrócić Polsce należne jej miejsce na mapie świata.

Symboliczne dopełnienie tego wieczoru stanowiło wręczenie Lubelskiego Lauru Dziedzictwa Kulturowego – wyróżnienia, które z rąk dra hab. Marcina Szewczaka, prof. KUL, Członka Zarządu Województwa Lubelskiego, odebrało Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Zamoyskich w Kozłówce reprezentowane przez pana Grzegorza Poznańskiego, Prezesa Towarzystwa oraz Członków Zarządu. Gest ten stał się wyrazem uznania dla troski o pamięć, która nie tylko zapisuje przeszłość, lecz także buduje przyszłość.

Jak przystało na miejsce, gdzie historia splata się ze sztuką, wydarzenie zwieńczył koncert fortepianowy niezwykle utalentowanego, zaledwie 15-letniego Piotra Borkowskiego – muzyka, która powróciła do tych wnętrz jak dawny domownik. Towarzysząca uroczystości wystawa „Ignacy Jan Paderewski”, przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej, oraz ekspozycja artefaktów historycznych w Bibliotece Pałacowej stanowiły dyskretne, lecz wymowne tło całego spotkania – przypomnienie, że niepodległość ma wiele głosów: politycznych, społecznych, ale i artystycznych.

Wieczór w Kozłówce nie był tylko wspomnieniem – był doświadczeniem żywej historii. Historią, która nie przemija, lecz wybrzmiewa, gdy tylko zechcemy jej wysłuchać.

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia uroczysty moment wręczenia nagrody w eleganckim, historycznym wnętrzu, Salonie Czerwonym pałacu kozłowieckiego. W centralnej części kadru znajduje się grupa sześciu osób – trzech kobiet i trzech mężczyzn – ubranych odświętnie, głównie w ciemne garnitury i eleganckie kreacje. Wszyscy mają przypięte biało-czerwone kokardy narodowe. Są to m.in. wręczający wyróżnienie prof. Marcin Szewczak, Członek Zarządu Województwa Lubelskiego oraz pan Grzegorz Poznański, Prezes Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Zamoyskich w Kozłówce wraz z Członkami Zarządu Towarzystwa. Tło stanowi bogato zdobione wnętrze pałacowe: ciężkie, brązowe zasłony z ornamentami, złocone ramy luster i obrazów, oraz fragment fortepianu przykrytego kotarą. Po lewej stronie kadru widać podświetlony ekran z biało-czerwoną grafiką i napisem „Świętujemy Niepodległą! Kozłówka 2025”. Oświetlenie jest ciepłe, skierowane na osoby na pierwszym planie, podkreślając uroczysty nastrój. Na podłodze leży czerwony dywan, który dodatkowo nadaje scenie ceremonialny ton. Atmosfera zdjęcia jest dostojna, patriotyczna i pełna wzajemnego szacunku.

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia fragment panelu dyskusyjnego odbywającego się w eleganckim, pałacowym wnętrzu. Przy okrągłym stole nakrytym bordowym obrusem siedzą trzy osoby – dwóch mężczyzn i jedna kobieta – wszyscy w odświętnych, ciemnych strojach. Każde z nich ma przypiętą biało-czerwoną kokardę narodową. Po prawej stronie znajduje się mężczyzna z ciemną brodą i okularami, w granatowym garniturze. Siedzi spokojnie, z dłońmi opartymi na kolanach, wpatrzony w stronę dyskusji. Obok niego, pośrodku, siedzi kobieta w czarnej sukience. Trzyma w dłoni mikrofon i mówi, odchylając się lekko w stronę kolejnego panelisty. Po lewej stronie kadru widoczny jest starszy mężczyzna w garniturze z fioletowym krawatem, patrzący w kierunku mówiącej. Na stole stoją cztery małe butelki wody i dwie szklanki. Przed panelistami leżą notatki i dokumenty. W tle widać złocone elementy dekoracyjne, ciężkie kotary oraz okno z koronkową firaną. Oświetlenie skupia się na uczestnikach, reszta sali pozostaje w półcieniu. Atmosfera zdjęcia jest skupiona i poważna – uczestnicy wyglądają na zaangażowanych w rozmowę o tematyce historycznej lub patriotycznej.

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia pana Andrzeja Pruszkowskiego, Dyrektora Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, stojącego za mównicą podczas oficjalnego wystąpienia. Ubrany jest w ciemny, elegancki garnitur w drobną kratę, białą koszulę i krawat w ukośne pasy. Ma siwe włosy, starannie zaczesane do tyłu, oraz wąsy. Na lewej klapie marynarki przypiętą ma dużą biało-czerwoną kokardę narodową z emblematem pośrodku. Mężczyzna stoi w skupieniu, z dłonią opartą o mównicę. Przed nim znajdują się dwa niewielkie mikrofony z punktowym oświetleniem skierowanym ku górze. Wygląda, jakby właśnie przemawiał lub przygotowywał się do wypowiedzi. Tło jest bogato zdobione – za mężczyzną widoczna jest złocona rama dużego lustra lub obrazu oraz dekoracyjna porcelanowa waza ustawiona na konsoli. Po bokach znajdują się ciężkie, brązowe zasłony. Całość otoczenia sprawia wrażenie wnętrza historycznego pałacu lub reprezentacyjnej sali. Oświetlenie skupia się na mówcy, reszta tła pozostaje w przyciemnieniu, co podkreśla uroczysty i podniosły charakter wydarzenia.

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia wnętrze eleganckiej, ciemno oświetlonej sali, w której zgromadzona jest publiczność. Widać sylwetki osób siedzących tyłem do obiektywu – ich głowy tworzą ciemny kontur na tle jasnego ekranu znajdującego się przed nimi. W centralnej części kadru znajduje się duży ekran, na którym wyświetlony jest nagrany materiał wideo. Na ekranie widoczny jest mężczyzna w średnim wieku, ubrany w ciemny garnitur, jasną koszulę i krawat w drobny wzór. Siedzi na tle biura lub gabinetu, z widoczną za nim gablotą, flagą i dekoracyjnymi elementami. Mówi w kierunku kamery, sprawiając wrażenie, że nagranie jest oficjalnym wystąpieniem lub pozdrowieniem skierowanym do uczestników wydarzenia. Po lewej stronie ekranu widoczny jest fragment białego baneru z częścią napisu „INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ”. Po prawej i lewej stronie kadru dostrzec można bogate, złocone detale ram luster lub obrazów oraz elementy zabytkowego wystroju sali. Tło pozostaje przyciemnione, co powoduje, że ekran jest najmocniej oświetlonym punktem zdjęcia. Atmosfera sceny jest podniosła i skupiona, typowa dla uroczystości o charakterze państwowym lub historycznym.

Wydarzenie świętujemy Niepodległą

Zdjęcie przedstawia starszego mężczyznę przemawiającego do mikrofonu w eleganckim, pałacowym wnętrzu. Mężczyzna ma siwe, zaczesane do tyłu włosy i jest ubrany w czarną, długą sutannę lub elegancki, jednolity strój duchowny. Jest to prałat Zbigniew Puzia. Stoi przodem do publiczności, oświetlony ciepłym punktowym światłem, które wydobywa z mroku jego postać i twarz. Wygląda, jakby recytował lub wygłaszał uroczyste słowa. Po jego prawej stronie, częściowo w kadrze, widoczny jest ekran z czerwonym tłem i białym tekstem – prawdopodobnie wyświetlanym utworem, modlitwą lub fragmentem wystąpienia. W tle widać bogato zdobione złocenia, ciężkie bordowe zasłony i fragment instrumentu – prawdopodobnie fortepianu. Za mówcą, w głębi sali, widać niewyraźne sylwetki kilku osób w półmroku, obserwujących wydarzenie. Oświetlenie sali jest teatralne: mówca jest wyraźnie podkreślony światłem, a tło pozostaje stonowane i nastrojowe. Atmosfera ujęcia jest podniosła i pełna skupienia – scena sugeruje moment refleksji, modlitwy lub literacko-muzycznego występu w ramach patriotycznej uroczystości.